O Nas - historia Pastewnika

Skansen „Pastewnik” w Przeworsku to jedyny w Polsce żywy skansen łączący w sobie funkcje ochrony zabytkowego budownictwa drewnianego i gastronomiczno-hote­larskie. Skansen ten powstał w latach 70. XX wieku z inicjatywy lokalnego regionalisty Stanisława Żuka. Do lokalizacji kompleksu wyko­rzy­stano teren nad rzeką Mleczką zwany potocznie przez miejscowych Pastewnikiem. Niegdyś było to miejsce do wypasania bydła, później – w XIX wieku – stało się miejscem pikników i festy­nów. Na teren skansenu przeniesiono wiele drewnianych budynków znajdujących się na terenie miasta i powiatu przeworskiego.

Na terenie skansenu znajdują się między innymi następujące obiekty:
– Dom Urbanów z XIX wieku, reprezentuje typ mieszkań najuboższej warstwy społecznej, zwanej wyrobnikami. Obecnie pełni funkcję recepcji.
– Zajazd powstały z połączenia dwóch domów: XVIII – wiecznego domu Krzanów oraz XIX-wiecznego domu kowala. Obecnie w jednej części znajdują pokoje hotelowe, w drugiej zaś karczma.
– Dom Maślarza – XIX –wieczny dom mieszczański będący własnością rodziny dawnego burmistrza miasta. W domu tym uszlachetniano masło skupowane od okolicznych chłopów i eksportowano nawet do Wiednia. Aktualnie dom wykorzystywany jest na potrzeby przyjęć i konferencji.
– Drewniany dom Sowińskiego i połączona z nim murowana kuźnia z połowy XIX wieku. W kuźni znajduje się świetlica.
– Dom Gacki – piętrowy dom kryty dachówką wybudowany przez mieszkańców wsi Gać ( w której znajdował się Uniwersytet Ludowy Ignacego Solarza) w 1924 roku, pełniący funkcję kulturalno-oświatowe. Obecnie znajdują się w nim pokoje hotelowe.
– Dworek z Krzeczowic – XVIII-wieczny budynek z drewna modrzewiowego, obiekt parterowy, z gankiem i tympanonem wspartym na czterech kolumnach, z dachem polskim, łamanym, czterospadowym kryty gontem. Uznany za najcenniejszy zabytek tego typu w województwie. Obecnie pełni funkcję hotelową.
– XIX- wieczny typowy domek tkacza.
– XIX-wieczny domek podmiejski.

Zajazd Pastewnik

Skansen ciągle się rozwija, za założeniach ma zostać stworzony na kształt typowego galicyjskiego miasteczka oraz tradycyjnej wsi galicyjskiej.
Na terenie skansenu „pastewnik” odbywają się liczne imprezy: Festiwal Bluesowy, Dni Przeworska, spotkania kapel podwórkowych i folkowych. W karczmie i zajeździe organizowane są wszelkiego rodzaju przyjęcia okolicznościowe. Na terenie skansenu znajduje się także pole campingowe.